انحصار وراثت عبارت است از معلوم نمودن تعداد وراث متوفی توسط مراجع ذیصلاح
به منظور این که وراث بتوانند سهم الارث خود را مطالبه و در آن تصرف کنند، ابتدا لازم است وارث منحصر بودن ایشان و سهم الارث هر یک از ایشان در شورای حل اختلاف بررسی و اثبات گردد.
در این خصوص دادگاه پس از رسیدگی، گواهی نامه ای به نام تصدیق انحصار وراثت صادر می‌نماید که در اختیار اشخاص ذینفع قرار خواهد گرفت برای تقسیم و یا فروش و یا انتقال اموال حتما باید گواهی انحصار وراثت از شورای حل اختلاف گرفته و مالیات بر ارث نیز پرداخت شود.
اطرافیان متوفی با توجه به میزان نزدیکی‌شان به او در طبقاتی قرار دارند و با توجه به ترتیب آن طبقات از ارث برخوردار می‌شوند. این طبقات به شکل زیر هستند:
طبقه نخست: درجه اول: پدر، مادر،اولاد
درجه دوم: اولاد اولاد
طبقه دوم: درجه اول : جد ( پدر پدر و پدر مادر ) و جده ( مادر پدر و مادر مادر) و برادر و خواهر
درجه دوم : پدر جد و مادر جد و پدر جده و مادر جده و فرزندان برادر و خواهر
طبقه سوم :درجه اول:عمو و عمه و خاله و دایی درجه ( درجه اول) و اولاد آنها ( درجه دوم)
درجه دوم: عمو و عمه و خاله و دایی پدر و مادر ( درجه اول) و فرزندان آنها (درجه دوم)
